مطالعـه ی نحـوه ی کانه زایـی آهـن در اندیـس آهن تکیـه بالا، بر اساس شواهد کانی شنـاسی و زمین شیمیایی

اندیس آهن تکیه بالا در جنوب‌شرق استان کردستان و در زون زمین‌ساختی سنندج- سیرجان واقع شده است. سنگ‌های رخنمون یافته در منطقه‌ی مورد مطالعه شامل گرانیت، گابرو، دیوریت، کوارتزمونزونیت، کوارتزمونزودیوریت و اکتینولیت شیست تا کلریت شیست می‌باشند. کانه‌زایی آهن در این منطقه درون یک زون بُرشی، در محل یک گسل و در سنگ میزبان شیستی رخ داده است. مگنتیت با بافت توده‌ای، دانه‌ای، افشان، زونینگ و مارتیتی کانه‌ی اصلی این اندیس را تشکیل می‌دهد. کانی‌های دیگر مانند هماتیت، گوتیت، لیمونیت و پیریت نیز در این اندیس مشاهده می‌شوند. دگرسانی‌های موجود در منطقه نیز شامل دگرسانی اپیدوتی، کلریتی، سرسیتی، اکتینولیتی و سیلیسی می‌باشد. بررسی ژئوشیمی عناصر اصلی و فرعی کانسنگ مگنتیت و استفاده از نمودارهای ارائه شده توسط محققین مختلف نشان می‌دهد که این اندیس در گروه کانسارهای اکسید آهن، زیر تیپ IOA و تیپ IOCG قرار می‌گیرد. مطالعه‌ی عناصرREE نشان می‌دهد که الگوی پراکندگی این عناصر به‌همراه پارامترهای تفریقی محاسبه شده تشابه این ذخیره را با تیپ IOA مورد تأکید قرار می‌دهند. سیال کانه-ساز، طی فرآیندهای تفریق و تبلور توده‌های آذرین حدواسط به صورت یک فاز سیال هیدروترمالی غنی از آهن تشکیل و سپس اختلاط آن با آب‌های جوی سبب تغییر شرایط محیط و ته نشست ذخیره شده است.